به گزارش روابط عمومی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل دو دستاورد شاخص بخش تحقیقات جنگل‌ها و مراتع مرکز در قالب یک دستورالعمل فنی و یک نشریه فنی با عناوین «روش مناسب تولید و تکثیر نهال دانه رست سیاه گیله» و «تولید و تکثیر نهال قلمه رست سیاه گیله (Vaccinium arctotaphyos L.) با استفاده از هورمون اکسین و باکتری محرک رشد» در تالار ترویج دانش و فنون کشاورزی منتشر شد.

سیاه­گیله (قره قات) گونه­ای است ارزشمند و تأثیرگذار در ترکیب و تنوع عناصر رویشی جنگل­های فندقلوی اردبیل که جایگاه بسیار ویژه­ای از نظر اکولوژیک و جنبه­های زیباشناختی (تنوع رنگ در برگ و گل­های استکانی شکل در فصول مختلف سال) دارد و می­تواند یکی از گونه­هایی باشد که از آن در احیا، توسعه و بهبود تنوع زیستی رستنی‌های خشبی توده­های جنگلی که مورد تخریب قرار گرفته­اند استفاده شود. بیشتر گونه­های جنس Vaccinium به‌ویژه گونه سیاه‌گیله خاصیت دارویی دارد، 26 ترکیب مختلف در اسانس اندام­های هوایی و گل دهنده این گونه شناسایی شده است. مهمترین متابولیت­های برگ و میوه سیاه­گیله را فنل­ها به‌ویژه آنتوسیانین و پروسیانیدین تشکیل می­دهند که دارای خاصیت آنتی­اکسیدانی قوی هستند. در طب سنتی ایران دم‌کرده میوه این گیاه جایگاه ویژه­ای در کاهش قند خون و فشار خون دارد. ساکنان محلی معتقدند که میوه­های این گونه داروی مؤثری برای تنظیم فشار خون است.

متأسفانه اهمیت­ این گونه بر خلاف ارزش فراوانی که از نظر کارکردهای اکولوژیک، زیست محیطی و دارویی دارد در کشور ما تاکنون ناشناخته مانده است، ضمن اینکه رویشگاه­های طبیعی این گونه به دلایل مختلف از قبیل جمع­آوری و برداشت بی­رویه میوه (به دلیل خواص دارویی و ارزش اقتصادی بالا) حتی قبل از رسیدن کامل میوه (بر اساس مشاهدات نگارندگان)، خشکسالی و تغییر اقلیم در معرض تخریب شدید قرار گرفته است. در این نشریات مطالبی در خصوص تولید و تکثیر جنسی و غیر جنسی این گونه ارزشمند با استفاده از باکتری‌های محرک رشد در نهالستان فندقلوی اردبیل ارائه شده است. تولید و تکثیر این گونه توسط بخش خصوصی (کشاورزان پیشرو و تولیدکنندگان نهال) و نیز ادارات کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اردبیل و استان­های شمالی کشور نه تنها باعث حفاظت ژرم‌پلاسم و احیاء و توسعه رویشگاه­هاي طبیعی این گونه می گردد بلکه می­تواند با ایجاد فرصت­هاي اقتصادي و شغلی براي کشاورزان، تحول چشمگیري را در اقتصاد و معیشت روستاییان (توانمندسازی) این مناطق ایجاد نماید.

لینک دریافت فایل دستورالعمل فنی

https://agrilib.areeo.ac.ir/book_9737.pdf

لینک دریافت فایل نشریه فنی

https://agrilib.areeo.ac.ir/book_9736.pdf