به گزارش روابط عمومی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل دو دستاورد شاخص بخش تحقیقات جنگلها و مراتع مرکز در قالب یک دستورالعمل فنی و یک نشریه فنی با عناوین «روش مناسب تولید و تکثیر نهال دانه رست سیاه گیله» و «تولید و تکثیر نهال قلمه رست سیاه گیله (Vaccinium arctotaphyos L.) با استفاده از هورمون اکسین و باکتری محرک رشد» در تالار ترویج دانش و فنون کشاورزی منتشر شد.
سیاهگیله (قره قات) گونهای است ارزشمند و تأثیرگذار در ترکیب و تنوع عناصر رویشی جنگلهای فندقلوی اردبیل که جایگاه بسیار ویژهای از نظر اکولوژیک و جنبههای زیباشناختی (تنوع رنگ در برگ و گلهای استکانی شکل در فصول مختلف سال) دارد و میتواند یکی از گونههایی باشد که از آن در احیا، توسعه و بهبود تنوع زیستی رستنیهای خشبی تودههای جنگلی که مورد تخریب قرار گرفتهاند استفاده شود. بیشتر گونههای جنس Vaccinium بهویژه گونه سیاهگیله خاصیت دارویی دارد، 26 ترکیب مختلف در اسانس اندامهای هوایی و گل دهنده این گونه شناسایی شده است. مهمترین متابولیتهای برگ و میوه سیاهگیله را فنلها بهویژه آنتوسیانین و پروسیانیدین تشکیل میدهند که دارای خاصیت آنتیاکسیدانی قوی هستند. در طب سنتی ایران دمکرده میوه این گیاه جایگاه ویژهای در کاهش قند خون و فشار خون دارد. ساکنان محلی معتقدند که میوههای این گونه داروی مؤثری برای تنظیم فشار خون است.
متأسفانه اهمیت این گونه بر خلاف ارزش فراوانی که از نظر کارکردهای اکولوژیک، زیست محیطی و دارویی دارد در کشور ما تاکنون ناشناخته مانده است، ضمن اینکه رویشگاههای طبیعی این گونه به دلایل مختلف از قبیل جمعآوری و برداشت بیرویه میوه (به دلیل خواص دارویی و ارزش اقتصادی بالا) حتی قبل از رسیدن کامل میوه (بر اساس مشاهدات نگارندگان)، خشکسالی و تغییر اقلیم در معرض تخریب شدید قرار گرفته است. در این نشریات مطالبی در خصوص تولید و تکثیر جنسی و غیر جنسی این گونه ارزشمند با استفاده از باکتریهای محرک رشد در نهالستان فندقلوی اردبیل ارائه شده است. تولید و تکثیر این گونه توسط بخش خصوصی (کشاورزان پیشرو و تولیدکنندگان نهال) و نیز ادارات کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اردبیل و استانهای شمالی کشور نه تنها باعث حفاظت ژرمپلاسم و احیاء و توسعه رویشگاههاي طبیعی این گونه می گردد بلکه میتواند با ایجاد فرصتهاي اقتصادي و شغلی براي کشاورزان، تحول چشمگیري را در اقتصاد و معیشت روستاییان (توانمندسازی) این مناطق ایجاد نماید.
لینک دریافت فایل دستورالعمل فنی
https://agrilib.areeo.ac.ir/book_9737.pdf
لینک دریافت فایل نشریه فنی
https://agrilib.areeo.ac.ir/book_9736.pdf